GOST R 8.904-2015

• gost-r-8904-2015.pdf (1.19 MiB)
  ГОСТ Р 8.904-2015

GOST R 8.904−2015 (ISO 14577−2:2015) Państwowa system zapewnienia jednolitości pomiarów (GSW). Pomiar twardości i innych właściwości materiałów przy instrumentalne индентировании. Część 2. Legalizacja i kalibracja твердомеров

GOST R 8.904−2015
(ISO 14577−2:2015)

NORMA KRAJOWA FEDERACJI ROSYJSKIEJ

Państwowa system zapewnienia jednolitości pomiarów

POMIAR TWARDOŚCI I INNYCH WŁAŚCIWOŚCI MATERIAŁÓW PRZY INSTRUMENTALNE ИНДЕНТИРОВАНИИ

Część 2

Legalizacja i kalibracja твердомеров

State system for ensuring the uniformity of measurements. Metallic materials. Oprzyrządowanie indentation test for hardness and materials parameters. Part 2. Verification and calibration of testing machines

OX 17.040.10*

_____________________

* Według danych z oficjalnej strony Росстандарта OX 17.020,

tu i dalej. — Uwaga producenta bazy danych.

Data wprowadzenia 2016−10−01

Przedmowa

1 PRZYGOTOWANY Всероссийским instytutem badawyczy fizyko-technicznych i радиотехнических pomiarów Federalnej agencji ds. regulacji technicznej i metrologii na podstawie własnego autentycznego tłumaczenia na język polski angielskojęzycznej wersji standardu międzynarodowego, o którym mowa w pkt 4

2 WPISANY komitet Techniczny dla normalizacji TC 206 «Wzorce i поверочные schematu, PC 206.2 «Wzorce i поверочные schematu w zakresie pomiarów wielkości mechanicznych"

3 ZATWIERDZONY I WPROWADZONY W życie Rozporządzenie Federalnej agencji ds. regulacji technicznej i metrologii od 8 grudnia 2015 r. N 2114-st

4 Niniejszy standard jest zmodyfikowany w stosunku do międzynarodowego standardu ISO 14577−2:2015* «Materiały metalowe. Oznaczanie twardości i innych parametrów materiałów metodą instrumentalnej индентирования. Część 2. Legalizacja i kalibracja твердомеров» (ISO 14577−2:2015 «Metallic materials — Oprzyrządowanie indentation test for hardness and materials parameters — Part 2: Verification and calibration of testing machines», MOD).

Przy tym dodatkowe słowa (frazy, wskaźników, ich wartości), które są zawarte w tekście standardu w celu uwzględnienia potrzeb gospodarki Federacji Rosyjskiej i cech federacji narodowej standaryzacji, są podkreślone ciągłą poziomą linią.

Nazwa niniejszego standardu zmieniona względem nazwy określonego standardu międzynarodowego do doprowadzenia do zgodności z GOST R 1.5−2012 (podrozdział 3.5)

5 WPROWADZONY PO RAZ PIERWSZY

Zasady stosowania niniejszego standardu nie jest ustawiony w GOST R 1.0−2012 (w sekcji 8). Informacja o zmianach do niniejszego standardu została opublikowana w corocznym (według stanu na 1 stycznia bieżącego roku) informacji o indeksie «Krajowe standardy», a oficjalny tekst zmian i poprawek — w comiesięcznym biuletynie indeksie «Krajowe standardy». W przypadku rewizji (wymiany) lub odwołania niniejszego standardu powiadomienie zostanie opublikowany w najbliższym wydaniu miesięcznego wskaźnika informacyjnego «Krajowe standardy». Odpowiednia informacja, powiadomienie i teksty umieszczane są także w systemie informatycznym do wspólnego użytku — na oficjalnej stronie Federalnej agencji ds. regulacji technicznej i metrologii w sieci Internet (www.gost.ru)

Wprowadzenie

Pod instrumentalnym индентированием rozumiane jest jako proces oparty na specjalnej testowej instalacji, przy którym następuje ciągłe wdrażanie końcówki (diamentowa piramida Берковича, Vickers, węglikowy piłkę itp.) zdający próbki pod wpływem płynnie zwiększenie obciążenia następuje jej zdjęciem i rejestracją zależności przemieszczenia końcówki od obciążenia.

Twardość zwykle określa się jako opór materiału wgniecenia innego, twardszego materiału. Wyniki uzyskane przy określaniu twardości w Роквеллу, Vickersa i Bn, określają po zdjęciu testowej obciążenia. Dlatego wpływ odkształcenia sprężystego materiału pod wpływem końcówki (индентора) nie jest brana pod uwagę.

Niniejszy standard został przygotowany w celu zapewnienia możliwości oznaczania twardości i innych mechanicznych właściwości materiału poprzez wspólnego pomiaru odkształcenia i przemieszczenia końcówki podczas индентирования. Śledząc pełny cykl obciążenia i zdejmowania testowej obciążenia, można określić wartości twardości, równoważne wartości mierzonego klasycznymi metodami pomiaru twardości. Również ta metoda pozwala określić dodatkowe właściwości materiału, takie jak jego moduł sprężystości индентирования i упругопластическую twardość. Te wartości można obliczyć bez optycznego pomiaru odcisku.

Standard został zaprojektowany w celu zapewnienia możliwości uzyskania charakterystyki materiałów poprzez przeprowadzenie analizy danych po testach.

1 Zakres zastosowania

Niniejszy standard określa metody sprawdzania i kalibracji твердомеров, przeznaczonych do pomiaru twardości wg klasyfikacji martens closed cup i klasyfikacji индентирования zgodnie z GOST R 8.748.

W niej opisano metodę поэлементной sprawdzania i legalizacji w przykładowym środków twardości. Ustawia się wymóg stosowania metody sprawdzania w zakresie środków twardości w dodatku do поэлементному metody sprawdzania, jak również do okresowej kontroli твердомера podczas eksploatacji.

Niniejszy standard ma zastosowanie również do przenośny твердомерам.

2 powołania Normatywne

W tym standardzie stosowane przepisy linki na następujące standardy:

GOST R 8.748−2011 (ISO 14577−1:2002) Państwowa system zapewnienia jednolitości pomiarów. Metale i stopy. Pomiar twardości i innych właściwości materiałów przy instrumentalne индентировании. Część 1. Metoda badań

GOST R ISO 6507−1-2007 Metale i stopy. Pomiar twardości Vickersa. Część 1. Metoda pomiaru

Uwaga — Podczas korzystania z niniejszym standardem wskazane jest, aby sprawdzić działanie odwołania standardów w systemie informatycznym do wspólnego użytku — na oficjalnej stronie Federalnej agencji ds. regulacji technicznej i metrologii w sieci Internet lub rocznego dla wskaźnika «Krajowe standardy», który opublikowany został według stanu na dzień 1 stycznia bieżącego roku, a w wersji miesięcznego wskaźnika informacyjnego «Krajowe standardy» za rok bieżący. Jeśli wymieniony referencyjny standard, na który dana недатированная link, zaleca się korzystać z aktualną wersję tego standardu, z uwzględnieniem wszystkich wprowadzonych w tej wersji zmian. Jeśli wymieniony referencyjny standard, na który dana datowany na link, zaleca się korzystać z wersji tej normy z wymienionych powyżej roku zatwierdzenia (przyjęcia). Jeśli po zatwierdzeniu niniejszego standardu odniesienia standard, na który dana datowany na link, wprowadzono zmiany, mające wpływ na pozycję, na którą dana link, to jest to pozycja zaleca się stosować bez uwzględnienia tej zmiany. Jeśli referencyjny standard anulowane bez wymiany, to stan, w którym dana link do niego, zaleca się stosować w części, nie wpływających na ten link.

3 Ogólne warunki

3.1 Przygotowanie

Twardościomierze powinien być skonstruowany w taki sposób, aby można było sprawdzać (kalibruj). Przed поверкой (kalibracją), należy sprawdzić przestrzeganie warunków określonych w 3.2−3.4.

3.2 Twardościomierze

Twardościomierze musi być skonfigurowany do pracy zgodnie z wymaganiami Instrukcji użytkowania i musi być zainstalowany w warunkach środowiska naturalnego, spełniające wymagania tej normy, GOST R 8.748 i, gdzie ma to zastosowanie, [1]. Twardościomierze musi być chroniony od drgań. Do badań mikro — i нанодиапазонах twardościomierze powinien być także zabezpieczony przed strumieni powietrza i wahania temperatury.

Wpływ czynników środowiska na dane może być ocenione poprzez wykonanie индентирования przy niskim obciążeniu (np. odpowiednik zwykłej obciążeniu przy początkowym kontakcie) na odniesienia stopniu twardości i analizy ruchu końcówki z upływem czasu. Zmienność obciążenia — to sztywność kontaktu (otrzymywana z krzywej zdejmowania obciążenia) pomnożonej przez średnią квадратическое odchylenie (CKO) do pomiaru przemieszczenia po odjęciu jakiegokolwiek tła dryfu średnio przenoszenia. Te niepewności następnie powinny być wliczone w całkowitą standardową niepewność pomiaru, рассчитываемую zgodnie z GOST R 8.748.

3.3 Końcówka

Aby uzyskać dobrą powtarzalność wyników pomiarów, uchwyt na końcówki musi być sztywno zamocowana w твердомере.

Uchwyt końcówki powinien być skonstruowany w taki sposób, aby jego wkład w ogólną giętkość był minimalny (załącznik A). Dla prawidłowych pomiarów twardości w głębi wdrażania mniej niż 6 μm, należy zdefiniować funkcję powierzchni lub powierzchni przekroju końcówki (załącznik).

3.4 Aplikacji testowej obciążenia

Aplikacja i zdejmowanie obciążenia powinno odbywać się bez uderzeń lub wibracji, które mogą mieć znaczący wpływ na wyniki pomiarów. Musi być możliwe sprawdzenie urządzenia aplikacji obciążenia, czasu otwarcia migawki i zdejmowania testowej obciążenia.

3.5 Kontrola stanu твердомера

Test działania твердомера odbywa się w kompletnym środków twardości, np. sprawdzanie może odbywać się, zgodnie z załącznikiem C.

4 Поэлементная legalizacja i kalibracja твердомера

4.1 postanowienia Ogólne

4.1.1 Поэлементная legalizacja i kalibracja powinna być wykonywana przy stałej temperaturze pracy (23±5)°C. w Celu określenia wiarygodności wartości kalibracji jako funkcji temperatury поэлементную kalibrację należy przeprowadzać w odpowiednich punktach tego zakresu. W razie potrzeby mogą być określone поправочная funkcja kalibracji lub zestaw wartości kalibracji, wiarygodnych przy określonych wartościach temperatury roboczej.

4.1.2 Narzędzia pomiarowe używane do поэлементной legalizacji powinny być wierzy. Narzędzia pomiarowe używane do поэлементной kalibracji, powinny mieć możliwość śledzenia krajowe standardy.

4.1.3 Поэлементная legalizacja (kalibracja) zawiera:

a) potwierdzenie zgodności прикладываемой i zdjętą obciążenia wymagania 4.2 (określenie odchylenia sił działających obciążeń od nominalnych);

b) potwierdzenie zgodności wskazań urządzenia do pomiaru przemieszczenia końcówki wymagania 4.3 (wykrywanie odchyleń pomiarów przemieszczeń od nominalnych);

c) potwierdzenie zgodności wartości naddatku materiału твердомера wymagania 4.4 (definicja naddatku materiału твердомера);

g) potwierdzenie zgodności parametrów geometrycznych końcówki wymagania 4.5 (definicja geometrii końcówki);

d) potwierdzenie zgodności funkcji placu końcówki wymagania 4.6, jeśli głębokość индентирования mniej niż 6 µm;

e) określenie przedziałów czasowych cyklu pomiarów.

4.2 Potwierdzenie zgodności z załączonym i wyłączonym obciążenia

4.2.1 Obciążenie musi być mierzona następującymi metodami, na przykład:

— za pomocą urządzenia do pomiaru obciążenia klasy 1 lub wyższej zgodnie z normą [2];

— poprzez równoważenia obciążenia, określoną z dokładnością do ±0,2% dostarczonej z pomocą prawników (kalibrowanych par) ładunków;

— za pośrednictwem elektronicznych wag z dokładnością pomiaru 0,1% maksymalnej testowej obciążenia lub 10 мкН dla нанодиапазона.

4.2.2 Każdy używany zakres obciążeń musi być sprawdzony (mierzy) w całym zakresie obciążeń zarówno podczas aplikacji, jak i po zdjęciu testowej obciążenia. Musi być sprawdzone (mierzone) minimum 16 wartości obciążeń równomiernie rozłożonych w zakresie aplikacji obciążenia, czyli 16 wartości obciążeń podczas stosowania siły i 16 wartości obciążeń podczas zdejmowania siły. Zabieg ten należy powtarzać co najmniej trzy razy, po tym, obliczana jest średnia arytmetyczna wartość obciążenia z trzech pomiarów dla każdego punktu przy obciążeniu i разгружении.

Podczas sprawdzania zgodności прикладываемой i danej obciążenia różnica między największą i najmniejszą wartością zmierzoną obciążenia nie powinna przekraczać połowy granicy tolerancji określonej w tabeli 1.

Dla każdej serii z trzech pomiarów obciążenia różnica między średnią z wartości mierzonych testowej obciążenia i z obciążeniem znamionowym powinna mieścić się w granicach dopuszczalnych odchyłek, podanych w tabeli 1.

4.2.3 Jeśli obciążenie zastosowana lub zdejmowalna нагружающим urządzeniem твердомера, nie spełnia wymogów określonych w tabeli 1, twardościomierze jest niezdolny do pracy.


Tabela 1 — Dopuszczalne odchylenia wartości testowej obciążenia

4.3 Potwierdzenie zgodności urządzenia do pomiaru przemieszczenia końcówki w твердомере

4.3.1 Żądaną rozdzielczość, systemy pomiaru przemieszczenia końcówki zależy od wartości najmniejszej mierzonej głębokości индентирования. Dla микродиапазона wynosi ona 0,2 µm; dla макродиапазона 2 µm.

Skala przyrządu do pomiaru przemieszczenia powinien być отградуирована w taki sposób, aby umożliwiał pomiary głębokości индентирования rozdzielczości, jak pokazano w tabeli 2.

4.3.2 Każdy mierzony zakres ruchu powinien być sprawdzony za pomocą odpowiedniej metody i odpowiedniego systemu pomiarowego. Urządzenie powinno być sprawdzane co najmniej w 16 punktach w każdym kierunku, równomiernie rozłożonych w skanowanym zakresie przemieszczeń. Zabieg ten należy powtarzać trzy razy. Dla każdego punktu oblicza się średnią wartość z trzech pomiarów przemieszczeń.

Do pomiaru względnego przemieszczenia końcówki zalecane są następujące systemy pomiarowe: laserowy interferometr, czujnik indukcyjny, pojemnościowy czujnik i пьезодатчик.

Dla każdej serii z trzech pomiarów różnica między średnią wartością poruszania się i nominalnym powinna znajdować się w granicach tolerancji określonej w tabeli 2.


Tabela 2 — Rozdzielczość i mieszczą się w granicach dopuszczalnych odchyleń urządzenia do pomiaru przemieszczenia końcówki

4.3.3 Zmiany temperatury są najczęstszym źródłem dryfu. Aby zminimalizować spowodowane temperaturą dryf, temperaturę urządzenia należy utrzymywać w taki sposób, aby prędkość dryfu pozostawała stała w ciągu jednego cyklu pomiarowego. Prędkość dryfu musi być mierzona w czasie, bezpośrednio przed lub po zakończeniu każdego cyklu pomiarowego, np. poprzez śledzenie ruchu końcówki w ciągu odpowiedniego czasu otwarcia migawki. W dane sprawdzania (kalibracji) poruszania się musi być wprowadzona poprawka na wpływ temperatury, i dzieło zmiany prędkości dryfu na czas trwania jednego cyklu pomiarowego musi być mniejsza od dopuszczalnego odchylenia podanym w tabeli 2. Niepewność wyników pomiaru prędkości musi być brane pod uwagę przy obliczaniu niepewności wyników pomiaru przemieszczenia końcówki.

4.3.4 Jeżeli odchylenia wskazań urządzenia do pomiaru przemieszczenia końcówki nie spełniają wymagań tabeli 2, twardościomierze jest niezdolny do pracy.

4.4 Określenie naddatku materiału твердомера

4.4.1 Ogólne

Cm. załącznik D niniejszego standardu i aplikacji C GOST R 8.748−2011.

Definicja naddatku materiału твердомера powinno odbywać się po tym, jak próbna obciążenie i układ do pomiaru przemieszczenia zostały sprawdzone zgodnie z 4.2 i 4.3.

4.4.2 Procedura

Definicja naddatku materiału твердомера odbywa się poprzez pomiarów modułu Younga индентирования co najmniej w pięciu różnych znaczeniach testowej obciążenia. Zalecane metody 3, opisanej w załączniku D. w Skrócie składa się w następnym.

Referencyjna miarą twardości powinna być zamocowana w systemie instrumentalnej индентирования dokładnie w ten sam sposób, w jaki potem będą blokowane badane próbki. Jest to konieczne, aby zapewnić niezawodne odtwarzanie miarą twardości wartości całkowitego naddatku materiału твердомера w każdym wymiarze. Na naddatek materiału твердомера mogą wpływać konstrukcja i mocowanie końcówki, a także sposób mocowania próbki. Na przykład, uchwyt z tworzywa sztucznego (np. z PCV) może wprowadzać dodatkową giętkość w procesie pomiaru. Definicja naddatku materiału твердомера powinno odbywać się za pomocą tego końcówki, które będą wykorzystywane w dalszych pomiarach. Do głębi индентирования ponad 6 µm opcjonalnie wziąć pod uwagę rzeczywistą funkcję placu końcówki. W celu określenia naddatku materiału твердомера musi być referencyjna miarą twardości ze znanym wartości modułu sprężystości przy индентировании, niezależnych od głębokości индентирования (na przykład, zaleca się taki materiał, jak wolfram). Zakres badania obciążenia określa minimalnej testowej obciążeniem, która odpowiada głębokości индентирования 6 µm i maksymalnej możliwej testowej obciążeniem твердомера. Zaletą dużych wartości głębokości индентирования jest to, że błędy definicji funkcji placu końcówki będą mniejsze. Należy jednak uważać, aby wyniki badań nie zostały zniekształcone z powodu zwiotczenie na materiale środki twardości. Zmierzona wartość naddatku materiału w индентировании następnie można porównać z obliczoną wartością naddatku materiału za pomocą próbki ze znanym wartości modułu sprężystości przy индентировании. Do ponownego ustalenia naddatku materiału твердомера znajdującą różnica wartości naddatku materiału stosuje się do danych poruszania się końcówki, tak aby udoskonalić ocenę głębokości kontaktu, a więc ocenę naddatku materiału твердомера przy każdym obciążeniu. Tę procedurę należy powtarzać aż do momentu, dopóki nie zostaną uzyskane uzgodnione wartości naddatku materiału твердомера i głębokości kontaktu.

Dla głębokości индентирования mniej niż 6 µm powyższa metoda powinna być stosowana z tym wyjątkiem, że do obliczenia kontaktowej naddatku materiału za pomocą odniesienia środki twardości o wartości modułu sprężystości przy индентировании musi być rzeczywista powierzchnia styku, oblicza się według określonej funkcji placu końcówki.

U wielu urządzeń nano — i микродиапазона wartość naddatku materiału твердомера nie zależy od obciążenia. Jeśli jednak to nie tak, można określić funkcję naddatku materiału твердомера za pomocą powyższej procedury, ale w szerokim zakresie obciążeń. Zakres próbnych obciążeń określa głębię индентирования ponad 0,5 µm i maksymalnej testowej obciążeniem твердомера lub maksymalnej testowej obciążeniem, przy którym nie dzieje się nic niezwykłego reakcji materiału badanej próbki (na przykład, zwiotczenie metali lub pękanie ceramiki lub szkła).

Jeśli naddatek materiału твердомера ustalona ponownie, to musi być legalizacja твердомера w przykładowym środków twardości.

Dokładność i powtarzalność твердомера w odpowiednich próbnych obciążeniach nie powinny przekraczać wymagań, o których mowa w 5.2.5 (patrz tabele 7 i 8). W 5.1 przedstawiono schemat blokowy działań podejmowanych podczas legalizacji твердомера w przykładowym środków twardości. Jeśli po zastosowaniu bieżącej wartości rzeczywistej zmiany na giętkość твердомера i funkcji placu końcówki zmierzona wartość środków twardości nie spełnia wymogów określonych w tabeli 8, w wyniku powtarzania procedury z pomocą ponownie sprawdzonego (skalibrowanego) końcówki i wartości rzeczywistej zmiany na giętkość твердомера, odpowiedniej tej końcówki, uzyskać wartość zadana środki również nie można, to powinny być przeprowadzone serwis твердомера i поэлементная legalizacja. Aktualne procedury zmiany naddatku materiału твердомера przedstawiono w [3].

Dla procedur kalibracji, opisanych w załączniku D, należy użyć referencyjne środki twardości (patrz [1]), które powinny być wykonane z izotropowego i jednorodnego materiału. Przyjmuje się, że moduł sprężystości przy индентировании i współczynnik Poissona nie zależą od głębokości индентирования.

4.5 Kontrola zgodności parametrów geometrycznych końcówki

4.5.1 informacje Ogólne

Parametry geometryczne końcówek stosowanych w pomiarach, muszą być sprawdzone. Zgodność z końcówki wymagania niniejszej części normy musi być certyfikacja zakończona certyfikatem. W certyfikacie musi zawierać informacje na temat funkcji powierzchni i powierzchni przekroju końcówki. Ostatnia musi zapewnić za pomocą metod opisanych w załączniku B, i odniesienia środków twardości. Wartości wszystkich parametrów geometrycznych powinny być mierzone i rejestrowane w certyfikacie.

Jeśli kąt końcówki różni się od wartości nominalnej o idealnej geometrii końcówki, to przy wartościach głębokości h ponad 6 µm we wszystkich stosownych obliczeniach musi być średnia wartość kątów tej końcówki, zmierzone podczas testu.

Do końcówek stosowanych w nano — i микродиапазоне (głębokość индентирования mniej niż 6 µm), powinna być określona funkcja placu końcówki do odpowiednich zakresów głębokości индентирования. Parametry geometryczne końcówek powinny być okresowo kontrolowane (patrz sekcja 7).

W przypadku stosowania неалмазных końcówek muszą być uzyskane wartości modułu sprężystości i współczynnika Poissona materiału końcówki i stosowane w odpowiednich obliczeniach zamiast wartości diamentu.

Uwaga — Błąd w określeniu kąta przy wierzchołku u końcówki Vickers, równa 0,2°, prowadzi do systematycznego błędu w ustalaniu powierzchni 1%.

Dla piramidalnej i końcówek stożkowych kąt powinien być mierzony w zakresach głębokości индентирования, wymienionych w tabeli 3 i na rysunku 1.

Tabela 3 Wartości zakresów pomiaru kąta piramidalnej i końcówek stożkowych

Rysunek 1 — Ilustracja zakresów pomiarowych, o których mowa w tabeli 3

Rysunek 1 — Ilustracja zakresów pomiarowych, o których mowa w tabeli 3

4.5.2 Końcówka Vickers

4.5.2.1 Cztery ściany właściwej diamentowego ostrosłupa o podstawie kwadratu powinny być polerowane i nie mieć powierzchniowych wad i zanieczyszczeń. Cm. również uwagi dotyczące czyszczenia powierzchni końcówki w załączniku D GOST R 8.748−2011.

Chropowatość powierzchni końcówki ma wpływ na niepewność pomiaru, podobny wpływ chropowatości badanej próbki. Przy testach w нанодиапазоне należy wziąć pod uwagę końcową obróbkę powierzchni końcówki.

4.5.2.2 Kąt między przeciwległymi ścianami naroża diament piramidy powinien wynosić 136°±0,3° (patrz rysunek 2).

Kąt ten powinien być mierzony w zakresie między hi h(patrz tabela 3 i rysunek 1). Geometria i końcowa obróbka końcówki powinny być monitorowane we wszystkich калиброванном głębokości индентирования, tj. od szczytu końcówki hdo maksymalnej skalibrowanym głębokości индентирования h.

4.5.2.3 Kąt pomiędzy osią diament piramidy i osią uchwytu końcówki (prostopadłego do startowego płaszczyzny) nie powinna przekraczać 0,5°.

4.5.2.4 Cztery ściany powinny zbiegają się w punkcie. Maksymalna dopuszczalna długość linii mostka pomiędzy przeciwległymi ścianami znajdują się w tabeli 4 (patrz również rysunek 3).

4.5.2.5 Promień naroża końcówki nie powinien przekraczać 0,5 µm dla микродиапазона (patrz rysunek 4).

4.5.2.6 Sprawdzanie geometrii końcówki powinny być prowadzone przy użyciu mikroskopu lub innych odpowiednich urządzeń.

Jeśli końcówka służy do badań mikro — lub нанодиапазоне, weryfikację należy przeprowadzić za pomocą atomowej wielkość mikroskopu ze sprzężeniem zwrotnym. Takie pomiary zdecydowanie zaleca się, aby нанодиапазона.

Tabela 4 — dopuszczalna Maksymalna długość linii zworki

Rysunek 2 — Róg diamentowej piramidy Vickers

Rysunek 2 — Róg diamentowej piramidy Vickers

Rysunek 3 — Linia zworki na szczycie końcówki (schematycznie)

a — linia zworki

Rysunek 3 — Linia zworki na szczycie końcówki (schematycznie)

Rysunek 4 — Promień naroża końcówki

Rysunek 4 — Promień naroża końcówki

4.5.3 Końcówki Берковича, zmodyfikowane końcówki Берковича i końcówki «wierzchołek sześcianu»

4.5.3.1 W praktyce zwykle są używane dwa rodzaje piramidalnej diamentowych końcówek Берковича. Końcówka Берковича (patrz [5]) skonstruowany jest w taki sposób, aby przy każdej zadanej głębokości индентирования jego powierzchnia była taka sama, jak u końcówki Vickers. Zmodyfikowana końcówka Берковича (patrz [11]) skonstruowany jest w taki sposób, aby przy każdej zadanej głębokości индентирования jego przekrój był taki sam, jak u końcówki Vickers.

4.5.3.2 Cztery ściany właściwej diamentowego ostrosłupa o podstawie kwadratu powinny być отполированными i nie mieć powierzchniowych wad i zanieczyszczeń. Cm. również uwagi dotyczące czyszczenia powierzchni końcówki w załączniku D GOST R 8.748−2011.

Chropowatość powierzchni końcówki ma wpływ na niepewność wyników pomiarów, podobny wpływ chropowatości badanej próbki. Przy testach w нанодиапазоне należy wziąć pod uwagę obróbkę wykańczającą powierzchni końcówki.

4.5.3.3 Promień naroża końcówki nie powinien przekraczać 0,5 µm dla микродиапазона i 0,2 µm dla нанодиапазона (patrz rysunek 4).

4.5.3.4 Kąt pomiędzy osią diament piramidy i trzema ścianami oznaczony . Kąt między żebrami trójkątnym podstawy diament piramidy powinien wynosić 60°±0,3° (patrz rysunek 5).

Rysunek 5 — Kąt końcówek Берковича i końcówki «wierzchołek sześcianu»

=65,03°±0,30° do końcówki Берковича;

=65,27°±0,30° dla zmodyfikowanego końcówki Берковича;

=35,26°±0,30° do końcówek «wierzchołek sześcianu».

Rysunek 5 — Kąt końcówek Берковича i końcówki «wierzchołek sześcianu"

4.5.3.5 Sprawdzanie geometrii końcówki powinny być prowadzone przy użyciu mikroskopu lub innych odpowiednich urządzeń.

Jeśli końcówka służy do badań mikro — lub нанодиапазоне, pomiary należy przeprowadzać za pomocą atomowej wielkość mikroskopu ze sprzężeniem zwrotnym. Takie pomiary zdecydowanie zaleca się, aby нанодиапазона.

4.5.4 Kulkowe końcówki z węglika spiekanego

4.5.4.1 Kulki z węglika spiekanego powinny charakteryzować się następującymi cechami:

— twardość: HV 10 nie mniej niż 1500 przy ustalaniu zgodnie z GOST R ISO 6507−1;